ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در نشست خبری روز دوشنبه ۲۲ اسفند، ایالات‌متحده آمریکا را به پایبند نبودن به تعهداتش متهم کرد و گفت که ایران برای کسب اطمینان از پایبندی آمریکا به توافق جدید، اخذ تضمین‌های قابل راستی‌آزمایی را ضروری می‌داند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در حالی از «توافق جدید» سخن می‌گوید که مقام‌های آمریکایی طی ماه‌های اخیر به‌تناوب گفته‌اند که برجام دیگر در دستور کار آن‌ها قرار ندارد؛ اما کنعانی در حضور خبرنگاران ادعا کرد دیپلماسی درباره موضوع هسته‌ای فعال است و برخی کشورها نقش‌آفرینی می‌کنند و «ادعای» دولت آمریکا به «مشکلات، مسائل و رقابت‌های سیاسی داخلی» این کشور ارتباط دارد.

ناصر کنعانی در نشست خبری روز دوشنبه، بار دیگر ادعای مذاکره با ایالات‌متحده آمریکا از طریق واسطه‌ها را تکرار کرد و با تایید در دسترس نبودن توافقی در این زمینه، گفت که دو کشور در برخی موضوع‌ها از جمله تبادل زندانیان در ماه مارس ۲۰۲۲ توافق کردند و نماینده آمریکا هم این توافق مکتوب را امضا کرد اما در زمان دیگری، آن را به مذاکرات هسته‌ای گره زدند.

روز یکشنبه ۲۱ اسفند، پس از آنکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ادعای توافق با آمریکا بر سر تبادل زندانیان را مطرح کرد، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات‌ متحده، این خبر را تکذیب کرد و گفت ادعای توافق درباره تبادل زندانی‌ها «دروغی به‌شدت ظالمانه است که فقط درد و رنج خانواده‌ این زندانیان را بیشتر می‌کند».

ناصر کنعانی در واکنش به سخنان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ادعا کرد موضوع مبادله زندانیان در صورت «برخورد واقع‌بینانه طرف آمریکایی»، قابل اجرا است.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به سوالی درباره احتمال آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره ‌جنوبی و ژاپن با تصمیم ایالات‌ متحده آمریکا، این کشور را به ایجاد اخلال در مناسبات اقتصادی، تجاری و پولی میان ایران و دیگر کشورها متهم کرد و افزود: «ما به اصل بلوکه کردن این پول‌ها معترض‌ و معتقدیم که این یک اقدام کاملا غیرقانونی است و دولت آمریکا چنین حقی ندارد که در مناسبات دوجانبه، قانونی و رسمی میان جمهوری اسلامی و دیگر کشورها مداخله کند.»

توافق جمهوری اسلامی و عربستان سعودی

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره جزئیات توافق مشترک عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران با میانجیگری چین گفت: «این توافق نتیجه یک سال و نیم مذاکرات دیپلماتیک از جمله پنج دور مذاکره در بغداد و سه دور مذاکره در مسقط برای رسیدن به نتیجه بود.»

به گفته ناصر کنعانی، «حسن نیت طرفین و نقش‌آفرینی مثبت چین» به از سرگیری روابط منجر شد و حداکثر دو ماه پس از امضای توافق، سفارتخانه‌ها در تهران و ریاض و سرکنسولگری‌ها در مشهد و جده بازگشایی می‌شوند.

در حالی‌ که رسانه‌های جمهوری اسلامی ادعا کرده‌اند تعطیلی تلویزیون ایران اینترنشنال یکی از محورهای موردتوافق عربستان سعودی و جمهوری اسلامی است، ناصر کنعانی از پاسخگویی به سوالی درباره این موضوع طفره رفت و گفت که توافق صورت‌گرفته «در چارچوب مذاکرات محرمانه و عالی» انجام شده است.

کنعانی در ادامه افزود: «عموما رسانه‌ها درباره این توافق‌ها به گمانه‌زنی می‌پردازند ولی شما این حق را به سخنگوی وزارت خارجه بدهید که درباره گمانه‌زنی‌‌های رسانه‌ای اظهارنظر نکند.»

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه از دیدار نزدیک وزرای خارجه جمهوری اسلامی و عربستان سعودی در آینده نزدیک خبر داد و گفت: «تهران و ریاض می‌توانند با گسترش همکاری‌های خود به تامین منافع دو ملت کمک کنند و همچنین بر صلح و ثبات منطقه به‌ویژه در حوزه راهبردی خلیج‌فارس تاثیر مطلوبی داشته باشند.»

او همچنین تایید کرد که جمهوری خلق چین نیز از توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی نفع می‌برد.

ناصر کنعانی در پاسخ به سوالی درباره سفر هیئت پارلمانی جمهوری اسلامی به بحرین، ادعای «تحول مثبت» در منطقه پس از توافق با عربستان سعودی را مطرح کرد و گفت که این «فضای مثبت» می‌تواند در ارتباط با دیگر کشورهای منطقه از جمله بحرین نیز اتفاق بیفتد.

پایان جنگ داخلی یمن

سخنگوی وزارت امور خارجه به سوالی درباره پایان بخشیدن به جنگ یمن پس از توافق ایران و عربستان نیز پاسخ داد و مدعی شد که پایان جنگ در این کشور همواره یکی از اولویت‌های جدی جمهوری اسلامی ایران بوده و انتظار این است که فضای مثبت جدیدی که در روابط ایران و عربستان سعودی شکل گرفته است، در موضوع یمن نیز نتایج مثبت و خوبی داشته باشد.»

در حالی‌ که جمهوری اسلامی ایران به حمایت از حوثی‌های یمن، ارسال سلاح برای آنان و دامن زدن به جنگ داخلی در این کشور متهم است، کنعانی ادعا کرد که موضوع یمن و تصمیم‌گیری در ارتباط با این کشور در اختیار خود یمنی‌ها است.

او در ادامه ادعایش افزود که جمهوری اسلامی ایران در موضوع یمن طبق آخرین مذاکراتی که وزیر امور خارجه با دبیر کل سازمان ملل متحد داشت و از تهران خواسته بود در این موضوع نقش موثر خود را ایفا کند، پیش می‌رود.

کنعانی اضافه کرد که تهران از روز یکشنبه میزبان نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد در امور یمن است و برای پایان بخشیدن به بحران نظامی در یمن تلاش می‌کند. او در عین‌ حال، ارتباط موضوع یمن در توافق با عربستان سعودی را انکار کرد و مدعی شد: «موضوع مذاکرات ایران و عربستان سعودی مسائل دوجانبه بود و ایران با هیچ کشوری درباره کشوری دیگر مذاکره نمی‌کند؛ مگر اینکه از جمهوری اسلامی خواسته شود در ارتباط با یک موضوع و یک پرونده‌ نقش مثبت خود را ایفا کند. در این‌ ارتباط موضوع یمن هم مستثنی نیست.»

درخواست از عراق برای خلع سلاح احزاب کرد

ناصر کنعانی در بخش دیگری از نشست خبری روز دوشنبه، به حضور احزاب مخالف جمهوری اسلامی در اقلیم کردستان اشاره کرد و گفت کمیته عالی امنیتی متشکل از هیئت‌های امنیتی دو کشور مسئول پیگیری مسائل مربوط به مرزها به ویژه در حوزه اقلیم کردستان عراق است.

در حالی‌ که سپاه پاسداران بارها با حملات توپخانه‌ای و موشکی به اقلیم کردستان، به تمامیت ارضی عراق تعرض کرده‌ است، ناصر کنعانی مدعی شد که جمهوری اسلامی از یکپارچگی و تمامیت ارضی عراق حمایت می‌کند. او در عین‌ حال گفت که ایران دولت عراق را مسئول ایجاد امنیت و کنترل مرزهای مشترک می‌داند.

حکومت ایران احزاب کرد مخالف مستقر در کردستان عراق را به «تجزیه‌طلبی، ایجاد ناامنی و حمله مسلحانه به مرزها» متهم می‌کند و دولت عراق را برای خلع سلاح آن‌ها تحت‌فشار می‌گذارد.

بازداشت شهروندان اروپایی در ایران

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری ۲۲ اسفند، در پاسخ به سوال یک خبرنگار خارجی درباره بازداشت شهروندان اروپایی در جریان اعتراض‌های مردمی ادعا کرد: «افرادی که بازداشت شدند، در ارتباط با اغتشاشات اخیر نقش‌آفرینی داشتند و اقدام‌های آ‌ن‌ها طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، مجرمانه بود.»

کنعانی با بیان اینکه ارتباطات سیاسی و کنسولی با کشورهای متبوع این شهروندان در جریان است، مدعی شد که جمهوری اسلامی با آنان «برخورد توام با رافت اسلامی» دارد. او در عین‌ حال تلویحا تایید کرد که حکومت ایران با هدف تحت‌فشار قرار دادن کشورهای خارجی، شهروندان آنان را در ایران بازداشت می‌کند، زیرا گفت: «مواضع و اقدام‌های کشورها در این زمینه می‌تواند نقشی مثبت و تسهیل‌کننده‌ ایفا کند.»

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه با متهم کردن دولت فرانسه به «مداخله و اخذ موضع غیرسازنده» در قبال جمهوری اسلامی، ادعا کرد که آرامش در ایران برقرار شده است اما برخی کشورهای اروپایی با «محاسبه غلط» درباره تحولات داخلی ایران «روند مداخله‌جویانه» اتخاذ کردند و با روش‌های مختلف به «تحریک اغتشاشات» دامن زدند.

کنعانی برای کشورهایی که به گفته او، این «روند اشتباه» را ادامه می‌دهند، ابراز تاسف کرد و مدعی شد که آن‌ها «بر اسب بازنده شرط‌بندی کرده‌ بودند». او با ادعای «حضور میلیونی» حامیان جمهوری اسلامی در راهپیمایی ۲۲ بهمن، به فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی توصیه کرد «سیاست‌های غلط» خود را اصلاح کنند و صدای حامیان جمهوری اسلامی را بشنوند.